SPD (πετάλια που κλειδώνουν), ρυθμίζοντας τα σωστά

Συνεχίζω την προσπάθεια γραφής μικρών οδηγών για τη σωστή οδήγηση ενός ποδηλάτου. Μετά το άρθρο για το πως θα ρυθμίσουμε σωστά τη θέση οδήγησης ακολουθεί ένα άρθρο για το πως θα εγκαταστήσουμε σωστά τα σχαράκια στα παπούτσια που κλειδώνουν στα πετάλια. Πρόκειται για τα δημοφιλή SPD από τη Shimano αλλά πάνω κάτω ισχύει το ίδιο και για τα Crank Brothers / Time.

Τα εργαλεία που θα χρειαστούμε είναι:

  • 3mm και 4mm Allen κλειδιά
  • Ένα ζευγάρι πόδια (κατά προτίμηση καθαρά να μην υποφέρουμε κιόλας)
  • Ένα καλό μάτι (άρα μας κάνουν και οι μονόφθαλμοι πειρατές)
  • Ίσως και ένα μαχαιράκι

Πριν την ρύθμιση...

Πάλι καλά που δε μεταφέρεται η μυρωδιά μέσω internet

Το κλειδί για να φέρετε σε μία ευθεία τα σχαράκια είναι να βεβαιωθείτε ότι δεν φέρνουν τα πόδια σας σε άλλη κατεύθυνση από αυτή που θα έπρεπε. Προβλήματα στα πόδια που έχουν να κάνουν με τα SPD προκαλούνται από το γύρισμα του γονάτου, το οποίο με τη σειρά του επιφέρει πόνους μετά από καιρό χρησιμοποίησης SPD  πεταλιών με λάθος ρύθμιση. Είναι γεγονός ότι όλοι ερχόμαστε στον πειρασμό να ρυθμίσουμε σε μία ευθεία τα σχαράκια με τις τρύπες που βρίσκονται κάτω από παπούτσι, αλλά αυτό συνήθως είναι μία κακή ιδέα. Καθίστε σ' ένα ψηλό σκαμνί κουνήστε λίγο τα πόδια σας και δείτε προς τα που δείχνουν. Συνήθως θα δείτε ότι δεν κοιτάνε απόλυτα ευθεία, άλλωστε το βλέπετε και στη φωτογραφιά ότι τα πόδια του πειρματόζωου ούτε ποδοσφαιριστή να ήταν δεν θα ήταν τόσο στραβά! Μη νομίζετε ότι είναι και συμμετρικά κιόλας, οπότε μπορεί να χρειαστεί να ρυθμίσετε το κάθε παπούτσι διαφορετικά, αν και συνήθως ότι θέλει το ένα πόδι θέλει και το άλλο...

Πως βάζουμε τα σχαράκια στο παπούτσι

Σχαράκια

Μέσα στη συσκευασία με τα παπούτσια (που κλειδώνουν στα πετάλια) είναι και τα σχαράκια, μαζί με βίδες και πλακέτες που μπαίνουν ανάμεσα στο σχαράκι και στη βίδα για να τις κρατούν σε μία ευθεία. Για να μην τα βάλετε λάθος να ξέρετε πως το μέρος που μοιάζει με βελάκι πάει εμπρός (βλέπει τα δάχτυλα του ποδιού) και αυτό που είναι τετράγωνο πάει πίσω (βλέπει την φτέρνα). Τα σχαράκια της Crank Bros μπορούν μπουν κι από τς 2 μεριές (καλό αυτό). Μιλώντας για σχαράκια/πετάλια Shimano να ξέρετε ότι υπάρχουν 2 εκδόσεις. Τα Single Release που αποδεσμεύουν το πόδι ότα το γυρνάτε είτε δεξιά είτε αριστερά και τα Multi Release που αποδεσμεύουν αν το κάνετε δυνατά. Πιστέψτε με αν δε θέλετε να αγοράσετε οικόπεδα τον Υμηττό (με σαβούρες κτλ.) προτιμήστε τα Single Release.

Κοιτώντας τη σόλα του παπουτσιού

Σόλα / Σχαράκια

Κάτω από το παπούτσι θα βρείτε μία σχισμή σε μία επιφάνει που μοιάζει με μία πλάκα και τέσσερις τρύπες για να βιδώνουν οι βίδες. Αν δε μπορείτε να δείτε κάτι τέτοιο τότε μάλλον το έχουν καλυμένο με κομμάτι σόλας που θα πρέπει εσείς να κόψετε με ένα μαχαιράκι για να βάλετε τα σχαράκια. Πριν προχωρήσετε βεβαιωθείτε πως τα παπούτσια υποστηρίζουν σχαράκια για να μην κόβετε τη σόλα τσάμπα. Τα παπούτσια που δεν έχουν από κάτω ανοιχτές τις ανομονές για τα σχαράκια θα έχουν σίγουρα ένα τετράγωνο ακριβώς κάτω από το πέλμα ώστε να καταλάβετε ότι πρέπει να το κόψετε εκεί.

Τώρα για να τοποθετήσουμε τα σχαράκια -αφού έχουμε πλεόν αναγνωρίσει τα πάντα- αυτό που κάνουμε είναι να βάλουμε το οδοντωντό κομμάτι απ' το σχαράκι πάνω στη σόλα, ούτως ώστε να μπουν τα δόντια του μέσα όταν αρχίσουμε να σφίγγουμε τις βίδες. Αλλά πριν σφίξουμε τις βίδες...

Βίδα Anti-Siege

...πάρτε λίγο ειδικό γράσσο (Anti-Seize) και βάλτε το στις βόλτες των βιδών αλλά και στη πλάκα που θα κάθονται πάνω τα σχαράκια. Το ξέρω θα πείτε αμάν επιστημονιά το έκανες, όμως αν θέλετε στο μέλλον να μην χρησιμοποιήσετε Black & Decker για να ξεβιδώσετε τα παλιά σχαράκια τότε καλό θα είναι να βάλετε λίγο κι από δαύτο.

Ρυθμίζοντας τα σχαράκια στο παπούτσι

Σχαράκι Βίδωμα

Τα περισσότερα παπούτσια έχουν 2 ζευγάρια τρύπες που βιδώνουν. Το πιο σωστό και το προτειμότερο είναι να κάθεται το σχαράκι ακριβώς στη μέση, ούτως ώστε να μπορείτε να χρησιμοποιήσετε οποιοδήποτε ζευγάρι τρυπών σε περίπτωση που κάποιο χάσει τις βόλτες, για να μπορείτε με την ίδια ευκολία να τα τοποθετήσετε στο άλλο ζευγάρι. Για τώρα τοποθετήστε το σχαράκι στο κέντρο των εσοχών. Θα παρατηρήσετε πως μπορείτε να το μετακινήσετε και δεξιά-αριστερά, αλλά εσείς αφήστε το στο κέντρο για τώρα.

Εδώ θα ασχοληθούμε με την κλίση των ποδιών μας. Πρέπει να στρέψετε λίγο το σχαράκι, ούτως ώστε όταν κλειδώσει το παπούτσι στο πετάλι το πόδι σας να έχει την φυσική του κλίση, ή να βρίσκεται όσο το δυνατόν πιο κοντά σ' αυτή. Συνήθως το μπροστά μέρος από το σχαράκι κοιτάει λίγο προς τη μέσα πλευρά του παπουτσιού. Στρέφοντας το λίγο επιφέρει μεγάλη αλλαγή στο πως κάθεται το πόδι, οπότε μην το παρακάνετε κιόλας -όμως έτσι κι αλλιώς δε μπορείτε να το στρέψετε πάρα πολύ- και έχετε μετά θέμα. Εδώ αξίζει να αναφέρω πως τα γονατα δεν είναι συμμετρικά σε ΚΑΝΕΝΑ άνθρωπο γι' αυτό και είμαστε αναγκασμένοι να κάνουμε αυτές τις μικρορυθμίσεις για να βρούμε τη σωστή θέση.

Ρύθμιση πεταλιών

Χαλαρώνοντας το πετάλι

Έχετε τώρα μία "πρώτη προσωρινή" θέση για τα σχαράκια σας. Σφύξτε τις βίδες λίγο - θέλουμε το σχαράκι να είναι σταθερό στη θέση του αλλά όχι τελείως βιδωμένο καθώς θα μπει μέσα στη πλάκα της σόλας και μετά θα είναι πιο δύσκολο να κάνουμε μικρορυθμίσεις- και μετά χαλαρώστε τις βίδες που βρίσκονται στα πετάλια μέχρι να είναι τελείως χαλαρό το κλείδωμα στο πετάλι.

Κλειδώνοντας πάνω στο πετάλι και μικροαλλαγές

Παπούτσι

Φορέστε το παπούτσι, ανεβείτε στο ποδήλατο και κλειδώστε το πετάλι. Αν το παπούτσι κλειδώσει στο πετάλι εύκολα και σε μία σχετική ευθεία (θυμάστε τι λέγαμε για τη κλίση του ποδιού;) τότε πιθανότατα είναι όλα μια χαρά. Πρέπει να κοιτάξουμε τρεις άξονες. Ο πρώτος είναι η γωνία του ποδιού, αυτό που αναλύσαμε πιο πάνω. Αν δεν κάνατε δεξιά αριστερά για να κλειδώσει το πετάλι τότε είστε σχεδόν έτοιμος! Σαν επιπλέον τσεκάρισμα, αφήστε το πόδι σας να έρθει στη φυσική του γωνία ενώ έχετε κλειδώσει πάνω στο πετάλι και κουνήστε τη φτέρνα σας δεξιά-αριστερά για να βρείτε το σημείο απεμπλοκής του παπουτσιού απ' το πετάλι. Αν και από τις δύο πλευρές είναι ίδιο τότε συγχαρητήρια και καλές βόλτες!

Οι άλλες δύο γωνίες είναι μπρος-πίσω και μέσα-έξω. Παραδοσιακά το ιδανικό είναι το σχαράκι να είναι στο περίπου πίσω από το μεγάλο δάχτυλο του ποδιού στο κέντρο του πέλματος. Μπορείτε να το δείτε αυτό καθήμενοι στη σέλα και βάζωντας το πόδι παράλληλα με το έδαφος (όπως στη φωτογραφία) και κοιτάζωντας τον άξονα του πεταλιού. Αν φαίνεται πως περνάει από τη φαρδιά πλευρά του παπουτσιού είστε στο περίπου. Μπορείτε να μαρκάρετε και τη θέση με μία μονοτική πάνω στο παπούτσι για να σας βοηθήσει. Συνήθως για το μπροστά-πίσω μπορείτε να βρείτε τη θέση βάζωντας λίγη πίεση στο πετάλι, αφού για να καταλάβετε ότι είναι σωστά απλά κλειδώνοντας πάνω στο πετάλι είναι λιγάκι δύσκολο. Βλέπετε πρόκειται για παπούτσι φτιαγμένο από σκληρά υλικά, οπότε δεν είναι εύκολο να καταλάβεις που είναι το πετάλι αν δε δώσεις λίγη πίεση.

Για κανονικά πόδια (41-46) βάζωντας το σχαράκι στο κέντρο από πλευρά σε πλευρά θα δουλέψει μια χαρά (εκτός και αν κάτι τρέχει με τα παπούτσια σας), όμως ποδηλάτες με στενά, ή πλατιά πόδια πρέπει να ακολουθήσουν μία διαφορετική προσέγγιση. Αν έχετε πιο πλατιά πόδια, μάλλον θα πρέπει να μετακινήσετε το σχαράκι πιο κοντά προς τη μέσα μεριά του παπουτσιού για να έχετε περισσότερη απόσταση από το βραχίωνα τς πεταλιέρας. Αν είναι πιο στενά τότε το αντίθετο. Μη το παρακάνετε όμως, γιατί θα καταλήξετε με ένα πόδι που δε θα στηρίζεται σωστά και θα σας δημιουργήσει πρόβλημα.

Τελευταίες ρυθμίσεις

Ρύθμιση με το allen

Αν πρέπει να αλλάξετε κάτι, κατεβείτε από το ποδήλατο, βγάλτε το παπούτσι, χαλαρώστε τις βίδες, μετακινήστε τα σχαράκια ανάλογα, σφείξτε πάλι τις βίδες πάλι σε μία "προσωρινή θέση" πριν το ξαναδοκιμάσετε πάνω στο ποδήλατο. Ή στην περίπτωση μας, βγάλτε όλες τις πέτρες και το χώμα που έχουν μαζευτεί στο σχαράκι, πηγαίντε μία βόλτα κοντά στο σπίτι σας και αν νομίζετε πως εκεί είναι σωστά τότε σφίξτε τις βίδες καλά αυτή τη φορά. Προσοχή όμως με το σφύξιμο, μην το παρκάνετε γιατί οι βόλτες που βιδώνουν στο παπούτσι δεν είναι πολλές και μπορείτε να τις χαλάσετε εύκολα. Μερικοί βάζουν και στο κεφαλάκι των βιδών σιλικόνη για να μη μαζεύεται χώμα ώστε αργότερα να μπορούν να ξεβιδωθούν πιο εύκολα, αλλά μην το παρακάνουμε, βαριέμαι κιόλας, οπότε καταλαβαίνετε!

-πηγή: Bike Magic